De dirndl, het onmisbare kledingstuk voor het Oktoberfest

Geschiedenis van de dirndl: de 18e eeuw, het Oktoberfest en later

De dirndl staat vandaag misschien wel synoniem voor het Oktoberfest en de bijhorende festiviteiten maar dat is niet altijd zo geweest. De dirndl en zijn mannelijke tegenhanger, de lederhosen (lederen broek), zijn ontstaan in de Beierse Vooralpen, Oostenrijk, Zwitserland en Italië. De kleding werd oorspronkelijk gedragen door boerinnen en dienstmeisjes in de 18e eeuw. De dirndl werd later gedragen door welvarende vrouwen uit de hogere klasse. Ze pasten het kledingstuk aan met dure stoffen. De dirndl werd een bijzonder modieus kledingstuk dat gedragen werd tijdens feesten, huwelijken en festivals. 

De populariteit van de dirndl kende een deuk na de Tweede Wereldoorlog toen het door de propaganda van de Nazi-partij gebruikt werd als symbool voor de ideale Duitse vrouw. Heel wat Duitsers en de rest van de wereld verwierpen het kledingstuk. Ze wilden immers niet in verband worden gebracht met de gruweldaden van het Derde Rijk. Sinds de jaren 1970 is de dirndl gestaag aan een comeback bezig in Beieren, vaak om dit cultureel belangrijke kledingstuk terug onder de aandacht te brengen en het stigma op te heffen. Sinds de jaren 1990 steeg de populariteit nog meer. Vandaag is het zelfs niet zo vreemd als je in de straten, in nachtclubs en uiteraard tijdens het Oktoberfest van München (de grootste stad van Beieren) jonge en oudere vrouwen in een dirndl ziet.

Een dirndl van naald tot draad

De geschiedenis van de dirndl is erg complex en veelzijdig, net zoals de jurk zelf. De naaitechnieken zijn dan wel geëvolueerd, de jurk wordt nog steeds gedragen zoals in de 18e en 19e eeuw. Hoewel de outfit traditioneel gemaakt is uit vier aparte stukken - de rok, de body, de blouse en een schort - worden de body en de rok vandaag ook als één jurk genaaid, zonder het gehele ontwerp te veel aan te passen. Er is heel wat werk en kunde nodig om een dirndl te maken. De meest verfijnde modellen die volgens de traditionele methodes worden gemaakt kosten dan ook tussen honderden en duizenden euro's. En als je iemand een dirndl ziet dragen, zul je ook wel begrijpen waarom! Hieronder vind je een kort overzicht van elk onderdeel zodat je een beeld krijgt van wat er echt nodig is om deze geliefde outfit te maken.

De rok

De rok was traditioneel een rok op enkelhoogte. Hij was meestal gemaakt met plooien of uitgesneden als een cirkelrok. Er werd heel wat stof voor dit onderdeel gebruikt. In de loop der jaren en met elke comeback van de dindl is de zoomlijn telkens aangepast. Vandaag is de rok meestal halflang, tot net onder de knie. Daarnaast is er ook de mini-drindl die erg populair is tijdens het Oktoberfest. Die lengte past echter niet binnen de traditie en wordt vooral gedragen door toeristen en jonge mensen. Onder de short is er vaak nog een zak verwerkt in de rok zodat je de modernste snufjes (zoals je telefoon) perfect kunt opbergen.

De body

De body van de dirndl is traditioneel gescheiden van de rok en gemaakt volgens de populaire Victoriaanse modellen. De nauwsluitende en laag uitgesneden body heeft normaal een vierkante of een ronde halslijn, vaak met baleinen en gesloten met veters of haken en ogen. Vandaag gebruikt men vaak onzichtbare ritsen. De details op de body kunnen variëren. Ze zijn vaak afgewerkt met biesjes, borduurwerken of Froschgoscherl (prachtige roosjes in origamistijl) aan de halslijn om het decolleté in de kijker te zetten. Inspiratie opgedaan? Bekijk dan zeker deze borduurmachines. De mogelijkheden zijn eindeloos!

De blouse

De blouse is ook niet echt een blouse zoals wij ze vandaag kennen. Ze is specifiek ontworpen om onder de dirndl te dragen. Ze heeft een verkort model tot net onder de buste om geen onnodig volume te creëren met de strakke body van de jurk. Traditioneel zijn deze blouses wit of in sommige gevallen zwart. Ze zijn gemaakt van katoen met pofmouwen en een diep uitgesneden of vierkante halslijn. Aangezien de blouse voor het grootste deel bedekt is, gaat de meeste aandacht naar de zichtbare details, met name de halslijn en de mouwen. Ze zijn vaak versierd en geborduurd.

De schort

De short is de final touch aan de dirndl en mag zeker niet over het hoofd gezien worden. Hij wordt hoofdzakelijk gedragen voor het functionele aspect maar vandaag is hij ook vaak afgewerkt met smokwerk of plooitjes. De schort is vaak iets korter dan de rok met een grote strik aan de voor- of de achterkant. Volgens de legende verraadt de plaats waar je de strik vastknoopt of je getrouwd bent of niet. Hoewel dit volgens historici een verzinsel is, kun je er misschien toch rekening mee houden als je naar een feestje gaat! Volgens het Oktoberfest traditionele kennis ben je single en geïnteresseerd in een date als je je strik links vooraan vastknoopt. Als je de strik rechts vastknoopt ben je getrouwd, heb je een relatie of ben je niet geïnteresseerd!

Wil je zelf een van deze flatterende en klassieke folkjurken uit de Vooralpen maken voor een Oktoberfest-feestje of gewoon om je naaitalent te testen? Er zijn heel wat websites die je op weg kunnen helpen. Op Burda Style vind je een leuke keuze aan traditionele en moderne patronen. Wees creatief met stoffen en kleurkeuzes! Dirndls worden gemaakt in een uitgebreid aanbod aan kleuren en prints. Veelgebruikte materialen zijn medium katoen, satijn, linnen en zijdestoffen zoals taf en doupion. Zelfs wol wordt gebruikt voor een warme wintervariant. Je kunt ook verschillende stoffen in één dirndl combineren. Vergeet gewoon niet om een van onze waslabels te gebruiken om de nodige wasinstructies mee te geven. Veel plezier en Viel Glück!